صنعت. تبلیغات. با همه. سوابقی. که. در کشور ما دارد هنوز هم. جوان. و هم. غیر علمی. است.. این.واقعیت. نباید کسی. را بر آشفته. کند که. تبلیغات. در کشور ما در حد سایر فنون. و هنرهای. رسانه.ای. ما(نسبت. به. جهان. رسانه.ها) است.

تبلیغات. در جهان. امروز و در عصر انفجار اطلاعات.، در مراودات. اقتصادی. و فرهنگی. ازجایگاه.علمی. تخصصی. و در ابعادی. وسیع.تر، هنری. برخوردار است.. فرد فعال. در عرصه. تبلیغات. بابهره.گیری.ازعلوم. مختلف. از جمله. روان.شناسی.، جامعه.شناسی. و نیز شناخت. فرهنگ. و آداب. و رسوم. مخاطبان.،می.تواند در عرصه. رقابت.ها، بهترین. و کارآمدترین. شیوه.ها را به. کار گیرد.با تمام. توجهی. که. دنیای. پیشرفته. به. این. امر نشان. می.دهد و درصد بالایی. از هزینه.ها را به. امرتبلیغات. اختصاص. می.دهد، در کشور ما با وجود نیاز حیاتی. به. توسعه. اقتصادی.، این. امر ناشناخته. و موردبی. مهری. قرار گرفته. است.

 

تعریف روابط عمومی:

روابط عمومی تعاریف گوناگونی دارد اما در یک جمله کوتاه ونسبتاً نزدیک به مفهوم ( آینه تمام نمای یک موسسه است.)

بخش بزرگ رسالت روابط عمومی ها ارائه کردن ، نشان دادن وانتشار وپخش فعالیتها وعملکردهای واقعی دستگاه زیربط به جامعه ، گروه و جمعیتی که بنحوی با آنها در ارتباط هستند می باشد .

و در نهایت روابط عمومی عبارتست از  ابلاغ اطلاعات واقعی مؤسسه به مخاطبین زیربط و کسب نظریات انها به منظور ایجاد حس تفاهم.

تعریف مفهومی روابط عمومی :

درسال ۱۹۸۷، انجمن روابط عمومی (IPR) تعریفی از روابط عمومی ارایه کرد که هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. در این تعریف، روابط عمومی عبارت از تلاش برنامه ریزی شده و مداومی است که به منظور ایجاد و حفظ حسن نیت و شناخت بین سازمان و مخاطبان آن صورت می گیرد. کلمات"برنامه ریزی شده" و "مداوم" نشان می دهند که حسن نیت و شناخت، به آسانی یا به خودی خود به وجود نمی آیند و در واقع باید"ایجاد" و "حفظ " شوند و نیز مشخص می کنند که فعالیت های روابط عمومی ، برنامه ریزی شده است و نیز هدف روابط عمومی ، به وجود آوردن حسن نیت و شناخت است و کسب شهرت یا تایید نیست. در آخرین تعریفی که IPR ارایه کرد، روابط عمومی را عبارت از روشی تلقی کرد که سازمان ها برای حفظ اعتبار؛ محصولات؛ خدمات یا کارکنان خود با هدف دستیابی به شناخت و حمایت در پیش می گیرند. ظاهرا این تعریف از تعریف های دیگر کامل تر است، زیرا کوتاه بوده و وظیفه روابط عمومی سازمان را( آنچنان که بسیاری تصور می کنند) کسب شهرت نمی داند و به شناخت اهمیت می دهد. برای روابط عمومی واژه ها و مصداق ها و تعابیر دیگری نیز به کار برده اند که برای جلوگیری از اتلاف وقت مختصری از آنها بیان می شود :روابط عمومی مغر متفکر و موتور محرکه و شریان حیاتی و دایمی دستگاه است .

روابط عمومی هنر و علم اجتماعی است که درون و برون دستگاه را به هم پیوند می دهد.روابط عمومی هدف و چگونگی کلید برنامه ها را ترسیم می کند .روابط عمومی مشاور امین مدیر و کلیه کارکنان دستگاه است. پس لازم است که مدیر و کارکنان صد در صد به وی اعتماد دشته باشند.روابط عمومی آیینه زیبایی هاست . یک اطاق شیشه ای است که از هر طرف آن همه چیز زیبا دیده می شود.روابط عمومی چشم و چراغ یک دستگاه است. روابط عمومی است که باید همه چیز را ببیند و همه چیز را نیز زیبا بنمایاند .روابط عمومی حافظ منافع دستگاه مربوطه و مردمی است که با آن سر و کار دارند.

تعریف کاربردی روابط عمومی :

مدیریت ارتباطات یک سازمان با مخاطبان آن بخش از مسئولیتها و وظایف ارتباطی، مدیریت سازمان که از طریق آن مدیران می کوشند برای دستیابی به اهداف سازمانی با محیط خود سازگار و هم صدا شده یا در صورت نیاز در محیط تغییرات مطلوب ایجاد نموده و شرایط محیط را، به شرط مساعد بودن استمرار بخشند.روابط عمومی عبارت است از تلاش ها و اقداماتی آگاهانه، برنامه ریزی شده و سنجیده ، جهت استقرار و کسب تفاهم متقابل، بین یک سازمان و گروه ههای مودنظر آن.روابط عمومی عبارتست از تلاش های آگاهانه و قانونی به منظور تفاهم و استقرار اعتماد و شناخت متقابل یاعموم که براساس تحقیق علمی و عملی صحیح ومستمر میسراست.روابط عمومی عبارت است از تلاشهای مستمر و منطبق با روش های علمی و عملی که مدیریت سازمان های بخش خصوص و دولتی به منظور ایجاد تفاهم و پیدایش حس علاقمندی و تحصیل پشتیبانی گروه هایی که سازمان با آنها سرو کار دارد یا فکر می کند در آینده سرو کار خواهد داشت به عمل می آورد.روابط عمومی در هر سازمان چشم بینا ، گوش شنوا ، زبان گویای آن سازمان ، سیستم و پل ارتباطی بین مردم و مسئولین به حساب می آید و سازمان را از نظریات انتقادات و خواست های مخاطبان آگاه می سازد تا مدیریت سازمان را در اتخاذ تصمیم مناسب برای برآوردن نیازهای مخاطبان یاری رساند و در حقیقت باید مغز تجزیه و تحلیل گر افکار عمومی باشد و بتواند از داده ها پیشنهادهای سازنده و همسو با افکار عمومی ارائه نماید. بی شک بی اعتنایی به روابط عمومی عواقب سوء و زیان باری را برای هر تشکیلات به همراه خواهد داشت .روابط عمومی علاوه بر انتقال و انعکاس اخبار باید از حالت انفعالی به دور باشد و با فعالیت اثربخش خویش زمینه های مختلف فرهنگی و اجتماعی و سیاسی را ارتقاء داده و با پویایی و تحرک خاصی تحلیلگر مسائل مختلف باشد .

تاریخچه روابط عمومی :

ظهور  وپیدایش روابط عمومی از اوائل قرن بیستم میلادی در کشور آمریکا و چند کشور اروپایی و حدوداً از سال 1320 به بعد در ایران می باشد .

آقای ایوی لی پدر روابط عمومی آمریکا و موجد و طراح برنامه های نوین روابط عمومی است ، ایشان عقیده داشت که سیاست پرده پوشی مؤسسات علّت عمده سؤ ظن مردم نسبت به آنها می باشد وی در سال 1906 اولین دفتر روابط عمومی را در نیویرک تاسیس کرد و بیانیه اصول را منتشر کرد .

در ایران در دهه سی ابتدا در شرکت نفت و سپس بتدریج در ادارات مختلف کشور دفاتر روابط عمومی فعال گردید

تعریف تبلیغات :

تبلیغات جمع تبلیغ و به معنی ابلاغ و رساندن پیام است .

تبلیغات در عمل گاهی مقدس و مشروع تلقی می شود این در حالی است که کاربرد آموزشی و ترویج مطالب اخلاقی ، مذهبی و علمی داشته باشد .

در جایی راهنما و اطلاع رسان محسوب می گردد این در موقعی است که نقش باز گو کننده عقاید گروه،جمعیت و حزب و تشکیلاتی را ایفا کند و یا توضیح دهنده پیشرفتها و کارکردها و اطلاعات واقعی رویدادها و مشخصات صحیح اشیاء و کالاهایی باشد .

گاه وازه تبلیغات در اذهان عمومی با سوء ظن همراه است این در مواردی است که مخاطبین پیام رامشکوک ، ناقص ، دروغ ، مغرضانه می پندارند و در مقابل آن واکنش منفی نشان می دهند .

تاریخچه تبلیغات:

از همان ابتدای خلقت و اولین تبادل لبخند های آدم و حوا ، القائات شیطان به آ دم برای ترغیب وی به خوردن میوه ممنوعه در بهشت ، حک اولین تصاویر و نقوش و خطوط انسانهای نخستین بر دیواره های غارها و همچنین سخنرانیها ، ترانه ها ، سنگ نبشته ها ، فرامین مشهور تاریخی و نمونه های بسیاری از این دست همه به نوعی تجلی و تحرک تبلیغی بوده است .

در ابتدا تبلیغات به وسیله پیامهای شفاهی و به طریق چهره به چهره و اقوال کوچه و بازار صورت می گرفته است . و بعدها کتاب مهمترین وسیله نشر اطلاعات و تبلغ گردید ، تبلیغات مذهبی به وسیله مساجد ، منابر و مناره ها و گلدسته ها ، کلیسا ها ، معابد و مدرسه و کتاب انجام گرفت . پیشرفت علوم و صنایع و هنر و ادبیات و تکنولوژی مدرن باعث شد تا تبلیغات به صورت مجهز به ابزار روز و شیوه های جدید بشود .

انواع تبلیغات بر اساس هدف:

تبلیغات آگاه کننده:برای معرفی از منحنی عمر کالا مورد استفاده قرار میگیرد همچنین زمانی که هدف ایجاد یک تقاضای اولیه باشد از این نوع تبلیغات بهره گرفته می شود.آگاه کردن بازار از وجود کالای جدید، آگاه کردن بازار از تغییر قیمت و اعلام موارد استفاده جدید یک کالامورد استفاده قرار میگیرد.

تبلیغات متقاعد کننده: زمانی که رقابت تشدید می شود و هدف شرکت ایجاد تقاضای انتخابی است مورد استفاده قرار میگیرد همچنین برای تشویق مصرف کنندگان به استفاده از مارک و متقاعد کردن مشتری به خرید کالا در زمان حاضر مورد استفاده قرار میگیرد.

تبلیغات تبلیغات یادآوری کننده: برای تبلیغ کالاهای بالغ بسیار مورد استفاده قرار میگیرد زیرا این نوع تبلیغات کالارا همیشه در ذهن و خاطر مصرف کنندگان نگاه می دارد.برای یادآوری به مصرف کنندگان درباره اینکه:

احتمال بروز نیاز به کالا در آینده نزدیک وجود دارد ، ایجاد تقاضای مجدد ،یاد آوری محل خرید کالا و به خاطر سپردن کالا در طول فصول مورد استفاده قرار می گیرد.

تبلیغات تقویت کننده: برای حفظ خریداران جاری که کالارا انتخاب کرده اند انجام می شود.

تاکتیک های تبلیغاتی عبارتند از:

1- برجسته سازی

2= تکرار، تاکید و تایید

3- تاکتیک کلی بافی

4- استفاده از نخبگان

5- زمانبندی

شیوه های تبلیغات:

1- تبلیغات مستقیم:

پیام دهنده پیام خود را هر چند با رنگ و لعاب و بوق و کرنا همراه کرده باشد اما صریح و بی پروا به مخاطبین خود ابلاغ می کند در این روش مستمعین و بیندگان متن یا تصویری را به عنوان پیام و اطلاعیه

 ( تبلیغی)دریافت می کنند و پیام دهندگان نیز در موقع و مقام( مبلّغ ) قرار دارند وشناخته می شوند .

از خصوصیات دیگر تبلیغات مستقیم گسترده بودن میدان عمل برای عاملان آن است در این روش اکثر ابزار و وسایل تبلیغی را می توان به کار گرفت .

2- تبلیغات غیر مستقیم:

از عنوان آن پیداست که این نوع تبلیغات نمود و ظهور علنی و صریح ندارد . با این شیوه ، اهداف تبلیغی پیامهای غیر مستقیم صادره و منتشره پنهان و غیر محسوس است .

از ویژگی این نوع تبلیغ آنست که پیامهای آن از کانال های نامریی و پنهانی و یا غیره منتظره عبور داده می شوند و معولاً مخاطبین دفعتاً و به طور غافلگیرانه آنها را دریافت می کنند و در حقیقت به آنها تحمیل می گردد .

در این نوع تبلیغات لزوماً از اشکال و قانونمندیهای مشخص و مکرر پیروی و استفاده نمی شود بلکه در ساخت و ساز آنها بیشتر از فرصت های پیش آمده و موقعیت های جدید و حوادث پیش بینی نشده سود برده می شود .

 نقش روابط عمومی در ‌تبلیغات‌:

صنعت‌ تبلیغات‌ با همه‌ سوابقی‌ که‌ در کشور ما دارد هنوز هم‌ جوان‌ و هم‌ غیر علمی‌ است‌. این‌واقعیت‌ نباید کسی‌ را بر آشفته‌ کند که‌ تبلیغات‌ در کشور ما در حد سایر فنون‌ و هنرهای‌ رسانه‌ای‌ ما نسبت‌ به‌ جهان‌ رسانه‌ها است‌.

تبلیغات‌ در جهان‌ امروز و در عصر انفجار اطلاعات‌، در مراودات‌ اقتصادی‌ و فرهنگی‌ از جایگاه‌علمی‌ – تخصصی‌ و در ابعادی‌ وسیع‌تر، هنری‌ برخوردار است‌. فرد فعال‌ در عرصه‌ تبلیغات‌ با بهره‌گیری‌ ازعلوم‌ مختلف‌ از جمله‌ روان‌شناسی‌، جامعه‌شناسی‌ و نیز شناخت‌ فرهنگ‌ و آداب‌ و رسوم‌ مخاطبان‌،می‌تواند در عرصه‌ رقابت‌ها، بهترین‌ و کارآمدترین‌ شیوه‌ها را به‌ کار گیرد.

با تمام‌ توجهی‌ که‌ دنیای‌ پیشرفته‌ به‌ این‌ امر نشان‌ می‌دهد و درصد بالایی‌ از هزینه‌ها را به‌ امرتبلیغات‌ اختصاص‌ می‌دهد، در کشور ما با وجود نیاز حیاتی‌ به‌ توسعه‌ اقتصادی‌، این‌ امر ناشناخته‌ و موردبی‌ مهری‌ قرار گرفته‌ است‌.ایجاد یک هماهنگی موثر بین روابط عمومی و تبلیغات بدون داشتن یک دید واضح از نقاط قوت و ضعف هر کدام کار دشواری است .تبلیغات می تواند به طور خیلی صحیح و دقیق به مخاطبین خارجی انتقال پیدا کند و هدایت شود . فعالیت های ارتباطی رسانه ای ممکن است به طور خوب و مطلوبی به مخاطبین انتقال داده شود ،‌اما هیچ تعهد و ضمانتی در افشای آن وجود نداشته باشد. این بستگی به ارزش خبرها و جاذبه روابط دارد

تکنیک های روابط عمومی عامل موثری برای دستیابی و مخاطبین به رسانه ها است و در رقابت ها و حمایت های مالی،می تواند یکی از عوامل اصلی باشد و این حرکت در بازاریابی و تمرکز کردن روی عده ای خاص و قلیل از مخاطبین یا در سطح گسترده باید همواره مدنظر قرارگیرد و بتوانیم از تکنیک های روابط عمومی برای تبلیغات و بازاریابی به بهترین شکل ممکن استفاده نماییم.

جایگاه‌ تبلیغات‌:

هر سازمان‌ برای‌ جهت‌ دهی‌ افکار عمومی‌، در جهت‌ ایجاد نگرش‌های‌ مثبت‌ با بهره‌گیری‌ از ابزارتبلیغات‌، قادر است‌ سه‌ قالب‌ رفتاری‌ را اعمال‌ کند.

1- ایجاد انگیزه‌های‌ لازم‌ به‌ منظور حفظ و نگهداری‌ نگرش‌های‌ مثبت‌ در گروه‌های‌ اجتماعی‌ دارای‌نگرش‌ مطلوب‌ نسبت‌ به‌ عملکرد سازمان‌.

۲- ایجاد تغییرات‌ نگرشی‌ در گروه‌های‌ دارای‌ نگرش‌های‌ بی‌ تفاوت‌ و ایجاد انگیزه‌ در جهت‌ تغییرات‌ مثبت‌.

۳- برنامه‌ ریزی‌ در جهت‌ شناسایی‌ گروه‌های‌ دارای‌ نگرش‌های‌ منفی‌ و مخالف‌ و ایجاد تغییرات‌ لازم‌ در نگرش‌این‌ افراد در جهت‌ مثبت‌ .

البته‌ این‌ نکته‌ را نمی‌توان‌ نادیده‌ گرفت‌ که‌ گروههای‌ دارای‌ نگرش‌های‌ منفی‌ از نظر روانی‌،گرایش‌های‌ لازم‌ برای‌ پذیرش‌ تغییر را دارا هستند. چرا که‌ نگرش‌های‌ منفی‌ این‌ گروه‌ها حاصل‌ نیازهای‌سرکوب‌ شده‌ و توقع‌های‌ بی‌ پاسخ‌ این‌ افراد از سازمان‌ است‌. به‌ عبارت‌ دیگر با یک‌ برنامه‌ ریزی‌ دقیق‌برای‌ این‌ گروه‌ها، شناسایی‌ نیازها و خواسته‌های‌ آنان‌ و تلاش‌ در جهت‌ تأمین‌ نیازهای‌ معقول‌ گروه‌های‌مخاطب‌ دارای‌ نگرش‌ منفی‌، خواه‌ ناخواه‌ انگیزه‌های‌ لازم‌ برای‌ تبدیل‌ و تغییر ایجاد می‌شود.

آنچه‌ در این‌ زمینه‌ حایز اهمیت‌ است‌، آن‌ که‌ مسئولیت‌ حفظ و نگهداری‌ و یا ایجاد تغییر درنگرش‌های‌ گروه‌های‌ مخاطب‌ هر سازمان‌، برعهده‌ روابط عمومی‌ سازمان‌ است‌ و از جمله‌ ابزاری‌ که‌ دراین‌ زمینه‌ مورد بهره‌ برداری‌ قرار می‌گیرد تبلیغات‌ است‌ که‌ شیوه‌های‌ اجرایی‌ آن‌ باتوجه‌ به‌ نتایج‌ حاصل‌از بررسی‌ها و پژوهش‌های‌ لازم‌ در این‌ زمینه‌ تعیین‌ می‌شود.

ضرورت‌ تبلیغات‌ در جامعه‌ امروز:

دهه‌های‌ اخیر بستر تحولات‌ عمیقی‌ در اقتصاد جهانی‌ بوده‌ است‌ و تحولاتی‌ که‌ نمود آن‌ دراقتصادهای‌ ملی‌ و منطقه‌ای‌ بیش‌ از پیش‌ به‌ چشم‌ می‌خودر. امروز در دورانی‌ به‌ سر می‌بریم‌ که‌ در آن‌اقتصاد ملی‌ و منطقه‌ای‌ نیز معنایی‌ نمی‌یابد. حلقه‌ رقابت‌ در عرصه‌ تجارت‌ هر روز تنگ‌تر و پیچیده‌ترمی‌شود و خلق‌ مزیت‌ها و تولید و فروش‌ کالا محور فعالیت‌های‌ اقتصادی‌ قرار می‌گیرد. بدون‌ تردید آینده‌از آن‌ کسانی‌ خواهد بود که‌ با درایت‌ و تدبیر و به‌ کارگیری‌ مناسب‌ترین‌ روش‌ها و ابزار، گوی‌ سبقت‌ را ازرقیبان‌ بی‌ شمار و قدرتمند بربایند. ما نیز اگر بخواهیم‌ بمانیم‌ راهی‌ جز تجهیز و تربیت‌ همه‌ عوامل‌ مؤثردر عرصه‌های‌ تولید و فروش‌ نداریم‌.

راهی‌ بی‌ بازگشت‌ را پیش‌ رو داریم‌. راهی‌ که‌ شاید با تبیین‌ محورهای‌ اصلی‌ بتوانیم‌ شناخت‌ کامل‌از آن‌ داشته‌ باشیم‌. این‌ محورها عبارتند از :

محور اول‌: ایجاد بینش‌ و درک‌ صحیح‌ از مفهوم‌ تبلیغات‌ و قایل‌شــدن‌ تفـاوت‌های‌ اسـاسی‌ بیـن‌ ایـن‌ اصطلاح‌ بـا بــاور ســـــازی‌ و روابط عمــــومـــی و نهادینه‌ کردن‌ فرهنگ‌ تبلیغات‌ به‌ عنوان‌ صنعتی‌ که‌ باور تولید می‌کند.

محور دوم‌: افزایش‌ سطح‌ دانش‌ عمومی‌ در زمینه‌ تبلیغات‌ با بهره‌گیری‌ ازسیستم‌های‌ آموزشی‌ مدرن‌ و به‌ روز از یک‌ سو و تعریف‌ ساختار یک‌ نظام‌ آموزشی‌ برای‌ تربیت‌ نیروهای‌متخصص‌، مجهز به‌ دانش‌ روز ساماندهی‌ افکار عمومی‌.

محور سوم‌: تعریف‌ یک‌ نظام‌ اجرایی‌ برای‌ شفاف‌ سازی‌ شیوه‌های‌ اجرایی‌ و شناسایی‌ گروه‌های‌حرفه‌ای‌ و تعیین‌ پارامترهای‌ مشخص‌ برای‌ تمایز آنان‌ با گروه‌های‌ غیر حرفه‌ای‌ فعال‌ در عرصه‌های‌تبلیغاتی‌.

نیاز و اهمیت تبلیغات:

اهمیت تبلیغات در عصر مدرن با توجه به رشد تولید و در نتیجه رقابت در بازار افزایش یافته است. شکی نیست که زندگی ما بدون حضور تبلیغات باعث محرومیت ما از خیلی چیزهای ارزشمند می شود. اکنون با توجه به نقش حیاطی تبلیغات در زندگی امروز ما، می توان بعضی از آثار و مزایای تبلیغات را برای طرفین مختلف چنین بر شمرد:

الف. تولیدکنندگان

تبلیغات به طرق ذیل برای تولید کنندگان سودمند می باشد:

 1- تبلیغات به معرفی کالاهای جدید کمک می کند.

2- تبلیغات موثر باعث ایجاد طعم و ذائقه ی جدید میان مردم و تحریک آنها نسبت به خرید کالای جدید می شود

 3- تبلیغات موجب افزایش فروش کالاهای موجود از طریق ورود به بازارهای جدید و جلب مشتریان تازه می شود

 4- تبلیغات به ایجاد تقاضای مداوم کالا یاری می رساند.

5- تبلیغات به برخورد نیروهای رقیب در بازار کمک می کند. اگر یک کالا به طور مداوم تبلیغ نشود این احتمال وجود دارد که رقبایش بازار آن را از طریق افزایش تبلیغات بربایند.

6- تبلیغات با یادآوری تعهد به ارتقاء کیفیت به مشتریان، موجبات شناخته شدن یک شرکت را فراهم می کند.

 7- تبلیغات منجر به افزایش روحیه کارکنان شرکت می شود.

فروشندگان احساس بهتری دارند چون وظایف آنها در صورتی که کالای آنها نزد مردم شناخته شده باشد، آسانتر می شود. 

با نگاهی جامعه شناسانه می توان در مورد تبلیغات مقایسه ای بین دو جامعه سنتی و نوین انجام داد. در یک جامعه سنتی بنا بر عقیده «فردیناندو تونیس» جامعه شناس آلمانی اعضای تشکیل دهنده آن با هم روابطی دوستانه و صمیمی دارند و بیشتر افراد، یکدیگر را می شناسند که بهترین نمونه آن خانواده، خویشاوند و قبیله است. در این جامعه نیازی به ارتباطات و تبلیغات وسیع و فعالیت های انتشاراتی قوی نیست. مطبوعات و وسایل ارتباط جمعی، انتشاراتی قوی وجود ندارد چون همه چیز آشکار است و در کمترین زمان ممکن همه از یک مسئله یا خبر آگاه می شوند.

اما در جامعه نوین که اعضای آن به جای همبستگی طبیعی، هدف مشخص و منفعت طلبانه ای را دنبال می کنند و از طریق سازمان ها و روابط رسمی به هم نزدیک می شوند ناچار هستند برای مبادلات، اطلاعات و تمایلات خود از وسایل غیرمستقیم مانند نامه، کتاب، رسانه و غیره استفاده کنند.

در جامعه نوین، روابط افراد، خشک، رسمی و سطحی است. افراد در جوامع صنعتی و شهری امروز برای به دست آوردن سود بیشتر با هم در رقابتی شدید درگیرند. فردگرایی روز به روز بین اشخاص گسترش می یابد؛ چون با پیشرفت تکنولوژی و تبلیغات، گذشته از جنبه های مثبت آن فرد ترجیح می دهد به جای رابطه با همسایه خود پشت میز کامپیوتر یا پای تلویزیون و ماهواره بنشیند... .

اگر در سده هجدهم میلادی پیام رسانی در کشورهای اروپایی از سوی روشنفکران به اعتباری جنبه ترقی خواهانه داشت، امروز استعمار کهنه و نو از طریق بمباران شدید تبلیغاتی به روش های گوناگون، بیشتر جهان را زیر سلطه منفعت خود گرفته است.

البته اگر کشوری از محصولات و کالاهای خود، اندیشه خودی، هویت ملی تبلیغات نافذ و قوی به مردم ارائه دهد چه بسا تأثیر و نفوذ بیگانه کمتر خواهد بود. البته هیچ گاه نباید راستی و درستی را در تبلیغات فراموش کرد.

تبلیغات تجاری به شرطی می توانند سودمند باشند که هدف شخصی را با راهبردی طولانی مدت دنبال کرده و در فعالیت های مستمر بازاریابی شرکت داشته باشد.

در حقیقت تبلیغ می خواهد گوشه ای از ذهن یک مصرف کننده یا گروهی از مصرف کنندگان را پر کند، چون مصرف کننده در دنیای امروز با انبوهی از اطلاعات روبه روست که برای سهولت، آنها را در ذهنش به دسته های کوچک تر تقسیم می کند. پس باید توجه کافی و لازم به شگردهای تبلیغات و اصول آن داشت.

رسیدن به موفقیت در امر تبلیغ، کار آسانی نیست. باید تصمیم هایی که در این مورد گرفته می شود به صورت پله پله و آجر روی آجر باشد تا بتوان دیوار بلندی ساخت.

یکی از پژوهشگران بازاریابی بر این باور است که برای موفقیت، بایستی به چند نکته اساسی توجه کرد:  1- بازار را بشناسیم و بدانیم مشتریان چه کسانی هستند و چه می خواهند 2- آنها را تقسیم بندی کنیم، چون مصرف کنندگان، گروه های اجتماعی نامتجانسی هستند 3-  اولویت بندی مشتریان و مصرف کنندگان 4-  جایگاه یابی: به این معنا که نام تجاری بتواند جایگاه مناسبی به دست آورد و حاوی مزیت رقابتی باشد که مشتری را جلب و جذب کند.

نهادینه‌ کردن‌ فرهنگ‌ تبلیغات:‌

هر سازمانی‌ که‌ در متن‌ جامعه‌ای‌ پدید می‌آید، بر اساس‌ یک‌ نیاز اجتماعی‌ و دارا کارکردهایی‌ درخدمت‌ جمع‌ و جامعه‌ است‌، تا بتواند به‌ صورتی‌ همانگ‌، خدمات‌ خود را به‌ جامعه‌ که‌ منشا آن‌ است‌،عرضه‌ کند. انتخاب‌ شیوه‌های‌ معرفی‌ در سرح‌ افکار عمومی‌ بر عهده‌ روابط عمومی‌ یک‌ سازمان‌ است‌ که‌برای‌ انجام‌ این‌ مهم‌ نیز وظایفی‌ بر عهده‌ دارد.

1- حراست‌ از محیط سازمان‌

2- انتقال‌ میراث‌ فرهنگ‌ خود از نسلی‌ به‌ نسل‌ دیگر

3- ایجاد همبستگی‌ بین‌ اجزای‌ جامعه‌ در پاسخ‌ به‌ نیازهای‌ محیطی‌

4- اشاعه‌ فرهنگ‌ خاص‌ سازمان‌ در سطح‌ جامعه‌

در این‌ راستا نقش‌ هایی‌ را نیز بر عهده‌ دارد. این‌ نقش‌ها عبارتند از: وظیفه‌ اخلاقی‌ (حمایت‌ ازهنجارهای‌ سازمانی‌)، امکان‌ اعطای‌ پایگاه‌ اجتماعی‌ با واگذاری‌ اختیارات‌ و امتیازات‌ خاص‌ به‌ افراد وگروه‌ها با آشکار کردن‌ واقعیات‌ یا ارتقای‌ پایگاه‌های‌ آنان‌ و همچنین‌ برخی‌ وظایف‌ دیگر نظیرتأثیرگذاری‌ بر جامعه‌، ایجاد حس‌ مشارکت‌ و همراهی‌ نقش‌ها و…

برای‌ دست‌ یابی‌ به‌ اهداف‌ فوق‌ لازم‌ است‌ برنامه‌ ریزی‌ دقیقی‌ شکل‌ گیرد. روابط عمومی‌ با تعیین‌سیاست‌های‌ خاص‌ برای‌ ساماندهی‌ افکار عمومی‌ در زمینه‌ معرفی‌ یک‌ محصول‌ یا خدمت‌ باید سره‌ اصل‌را به‌ عرصه‌ اجرا در آورد:

1- معرفی‌

2- تکرار نام‌ و اعلام‌ ویژگی‌های‌ و خصوصیات‌

3- وفاداری‌ به‌ نام‌ با رعایت‌ سه‌ صال‌ می‌توان‌ اطمینان‌ یافت‌ که‌ زمان‌ بهره‌ برداری‌ در سطح‌ گسترده‌ ازارتباطات‌ و انگیزه‌های‌ ایجاد شده‌ در سطح‌ افکار عمومی‌ فرا رسیده‌ است‌.

اما آنچه‌ در این‌ زمینه‌ فعالیت‌ را دشوار می‌سازد، آن‌ است‌ که‌ در جامعه‌ امروز ما به‌ دلیل‌ عدم‌شناخت‌ و آگاهی‌ در زمینه‌ مقوله‌ تبیغات‌ از سوی‌ افکار عمومی‌، این‌ واژه‌ بار منفی‌ بر خود گرفته‌ است‌.سازمان‌ها “تبلیغات‌” را معادل‌ “هزینه‌” ارزیابی‌ می‌کنند. حال‌ آنکه‌ تبلیغات‌ چنانچه‌ در مسیر واقعی‌ خود وبر مبنای‌ اصول‌ علمی‌ حرکت‌ کند، به‌ نوعی‌ سرمایه‌ گذاری‌ تبدیل‌ می‌شود. اما چگونه‌ می‌توان‌ فرهنگ‌ تبلیغات‌ را نهادینه‌ کرد؟

این‌ موضوع‌ نه‌ تنها باید به‌ عنوان‌ طرح‌ هایی‌ بلند مدت‌ و میان‌ مدت‌ برای‌ سیاست‌ گذاران‌محسوب‌ شود، بلکه‌ کلیه‌ دستگاه‌های‌ فرهنگ‌ ساز و مجریان‌ آنها نیز باید استراتژی‌های‌ شفاف‌ و روشنی‌برای‌ تبیین‌ این‌ مطلب‌ داشته‌ باشند. از جمله‌ موانعی‌ که‌ به‌ راحتی‌ قابل‌ گذشت‌ نیست‌ و به‌ صورت‌غیرمحسوس‌ و نامرئی‌ عمل‌ می‌کند همان‌ موانع‌ غیر فرهنگی‌ بر سر راه‌ تبلیغات‌ است‌. حتی‌ واژه‌های‌ به‌کار گرفته‌ شده‌ در عرصه‌ تبلیغات‌ طی‌ دهه‌های‌ اخیر به‌ گونه‌ای‌ است‌ که‌ دست‌ اندرکاران‌ اجرایی‌ تبلیغات‌را “سوادگر” و عمل‌ آنان‌ را “سوداگرانه‌” تعبیر کرده‌اند. این‌ در حالی‌ است‌ که‌ می‌دانیم‌ صنعت‌ تبلیغات‌ یک‌صنعت‌ استراتژیک‌ در توسعه‌ اقتصادی‌ می‌باشد. آیا این‌ ترمزی‌ بر سر راه‌ تبلیغات‌ نیست‌؟

در یک‌ کلام‌ برای‌ نهادینه‌ کردن‌ فرهنگ‌ تبلیغات‌ باید به‌ افکار عمومی‌ تفهیم‌ کنیم‌ که‌ دست‌اندرکاران‌ عرصه‌ تبلیغات‌ جزیی‌ از فرهنگ‌ سازان‌ این‌ مرز و بوم‌ هستند و از سوی‌ دیگر از دست‌ اندرکاران‌عرصه‌ تبلیغات‌ بخوایم‌ که‌ فرهنگ‌ این‌ عرصه‌ را رعایت‌ کنند و با رفتارهای‌ حرفه‌ای‌ در جهت‌ نهادینه‌کردن‌ فرهنگ‌ حرفه‌ای‌ خود کوشا باشند.

نقش‌ دانش‌ در تبلیغات‌:

همه‌ ساله‌ دانش‌ آموختگان‌ بسیاری‌ از مؤسسات‌ آموزش‌ عالی‌ کشور فارغ‌ التحصیل‌ می‌شوند که‌اندکی‌ از فن‌ تبلیغات‌ می‌دانند. فارغ‌ التحصیلان‌ رشته‌های‌ روزنامه‌ نگاری‌، روابط عمومی‌، مدیریت‌،گرافیک‌ و… دانش‌ آموختگانی‌ هستند که‌ هر یک‌ در معدود واحدهای‌ آموزشی‌ خود، تا حدودی‌ با مباحث‌سازماندهی‌ افکار عمومی‌، شیوه‌های‌ اقناع‌ و تبلیغ‌، شیوه‌های‌ تأثیرگذاری‌ بر مخاطبان‌ و… آشنا شده‌اند.اما به‌ دلایلی‌ از جمله‌: عدم‌ تطابق‌ سرفصل‌های‌ آموزشی‌ با واقعیات‌ اجرایی‌ سطح‌ کشور، عدم‌ دسترسی‌ به ‌منابع‌ جدید، عدم‌ ارایه‌ صحیح‌ آموزش‌ها از سوی‌ آموزش‌ دهندگان‌، عدم‌ وجود پارامترهای‌ مشخص‌ برای‌انتخاب‌ و گزینش‌ دانشجویان‌ و بسیاری‌ دیگر از موارد، تعداد اندکی‌ از این‌ گروه‌های‌ فارغ‌ التحصیل‌ بامبحث‌ تبلیغات‌ آشنا هستند.

در این‌ راستا بحث‌ تخصص‌ گرایی‌ در زمینه‌ تبلیغات‌ به‌ کلی‌ منتفی‌ می‌شود. چرا که‌ بسیاری‌ از این‌دانش‌ آموختگان‌ به‌ واقع‌ قادر به‌ مرحله‌ اجرا گذاردن‌ تئوری‌های‌ آموخته‌ خود نیستند. به‌ نظر می‌رسد بهادادن‌ به‌ بحث‌ تبلیغات‌ در سیستم‌ آموزشی‌ کشور و به‌ خصوص‌ در ساختار آموزش‌ عالی‌ بسیار حایزاهمیت‌ می‌شود.

در حال‌ حاضر در نظام‌ آموزشی‌ کشور تنها دانشکده‌ صدا و سیما با جذب‌ دانشجویان‌ علاقه‌مندبرای‌ این‌ رشته‌ تخصصی‌ توانسته‌ است‌ جایگاهی‌ را برای‌ عرصه‌ تبلیغات‌ تعریف‌ کند. علیرغم‌ اهمیت‌خاص‌ این‌ توجه‌، به‌ نظر می‌رسد که‌ این‌ گروه‌ قادر به‌ پاسخ‌ گویی‌ نیازهای‌ بسیار جامعه‌ امروز کشورنباشند. ضمن‌ آن‌ که‌ به‌ دلیل‌ نوپا بودن‌ این‌ رشته‌ مشخص‌ شدن‌ نتایج‌ حاصل‌ از این‌ آموزش‌ها موکول‌می‌شود به‌ فراغت‌ از تحصیل‌ این‌ دانش‌ آموختگان‌ طی‌ سال‌های‌ آینده‌ و آغاز فعالیت‌های‌ اجرایی‌ آنان‌ درسطح‌ جامعه‌ و تطبیق‌ آموخته‌های‌ آکادمیک‌ این‌ گروه‌ با تجربیات‌ حاصل‌ از فعالیت‌های‌ اجرایی‌ که‌ همه‌این‌ها حداقل‌ یک‌ پروسه‌ زمانه‌ نسبت طولانی‌ (حداقل‌ پنج‌ تا هفت‌ سال‌ آینده‌) را طلب‌ می‌کند که‌ باتوجه‌به‌ شرایط جهان‌ امروز که‌ دقیقه‌ها و ثانیه‌ها بر سرنوشت‌ جوامع‌ تأثیر گذارند، انتظار برای‌ به‌ بار نشستن‌تلاش‌ها در یک‌ پروسه‌ زمانی‌ حداقل‌ پنج‌ ساله‌ ما را در چرخه‌ای‌ باطل‌ برای‌ باز هم‌ با تأخیر همگام‌ جهان‌شدن‌ می‌اندازد.

اهمیت‌ پژوهش‌ در تبلیغات‌:

 درک‌ نیازهای‌ جامعه‌ برای‌ ارایه‌ آموزش‌های‌ لازم‌ و تربیت‌ نیروهای‌ متخصص‌ نیاز به‌پژوهش‌ هایی‌ بنیادین‌ دارد. آنچه‌ امروز در جامعه‌ ما کمتر بدان‌ پرداخته‌ می‌شود، پرداختن‌ به‌ مقوله‌پژوهش‌ در عرصه‌ تبلیغات‌ است‌. زیستن‌ در عصر ارتباطات‌، گسترش‌ دامنه‌ نیازهای‌ اجتماعی‌ و تخصصی‌شدن‌ فعالیت‌های‌ خاص‌ را می‌طلبد. در این‌ راستا نیاز به‌ پژوهش‌ برای‌ تبادل‌ اطلاعات‌، دست‌ یابی‌ به‌شیوه‌های‌ نوین‌ و گام‌ برداشتن‌ هم‌ پای‌ سایر کشورها، حقیقتی‌ انکارناپذیر است‌. تبلیغات‌ نیز از این‌ قاعده‌مستثنی‌ نیست‌.

آنچه‌ در این‌ زمینه‌ حایز اهمیت‌ است‌ آن‌ که‌ تبلیغات‌ باید براساس‌ تحقیق‌ و پژوهش‌ در زمینه‌انتخاب‌ سرفصل‌های‌ مناسب‌ آموزشی‌، شیوه‌های‌ مناسب‌ معرفی‌ کالاها و خدمات‌ و نیازهای‌ مخاطبان‌صورت‌ گیرد تا بازدهی‌ طولانی‌ مدت‌ داشته‌ باشد و این‌ نیاز به‌ علومی‌ چون‌ جامعه‌شناسی‌ و روان‌شناسی‌دارد که‌ هر روابط عمومی‌ باید از مشاوره‌ متخصصان‌ این‌ رشته‌ها برخوردار باشد.

رفتارهای‌ حرفه‌ای‌ در تبلیغات‌:

عرصه‌ تبلیغات‌ شاید به‌ دلیل‌ ناشناخته‌ بودن‌ آن‌ در جامعه‌ در حال‌ گذار ایران‌ و شاید به‌ دلیل‌پرهیزهای‌ نامریی‌ سیاست‌ گذاران‌ آن‌، طی‌ سال‌های‌ اخیر جولانگاه‌ فعالیت‌ گروه‌های‌ غیر تخصصی‌ درکنار گروه‌های‌ متخصص‌ شده‌ است‌.

هیأت‌ نظارت‌ بر کانون‌ تبلیغاتی‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌، به‌ عنوان‌ متولی‌ تبلیغات‌ کشور،مقررات‌ و شرایط پیچیده‌ای‌ برای‌ اعطای‌ امتیاز کانون‌های‌ آگهی‌ به‌ متقاضیان‌ و همچنین‌ نظارت‌ کاملی‌بر فعالیت‌های‌ آنان‌ ندارد.

همین‌ دلیل‌ سبب‌ شده‌ است‌ تا غیر حرفه‌ای‌ها در این‌ عرصه‌ توان‌ اعلام‌ حضور داشته‌ باشند.رفتارهای‌ غیرحرفه‌ای‌ گروه‌های‌ غیر حرفه‌ای‌ آن‌ چنان‌ آسیب‌های‌ شدیدی‌ بر پیکره‌ نحیف‌ این‌ صنعت‌وارد آورده‌ است‌ که‌ مدت‌های‌ طولانی‌ برای‌ ترمیم‌ این‌ آسیب‌ها مورد نیاز است‌.

تبلیغات‌ آمیزه‌ای‌ از دانش‌، بینش‌ و روش‌

نوباوری‌ مبنای‌ هر گونه‌ نوآوری‌ و نوآفرینی‌ است‌ که‌ خود از اساسی‌ترین‌ عوامل‌ موفقیت‌ در بازاررقابت‌ آینده‌ به‌ شمار می‌رود. نوباوری‌ یعنی‌ اعتقاد و احترام‌ واقعی‌ به‌ تازگی‌، تحول‌، ابتکار، خلاقیت‌ وابداع‌ و با ارزش‌ دانستن‌ و ارج‌ گذاشتن‌ برای‌ هر گونه‌ کوشش‌ و پویش‌ در راه‌ زایش‌ ایده‌ها و فکرها وآفرینش‌ تازه‌هاست‌.

آینده‌ متعلق‌ به‌ نوآوران‌ و نوآفرینان‌ است‌. زیرا هر اندازه‌ رقابت‌ بیشتر می‌شود و تکنولوژی‌پیشرفت‌ می‌کند و اقتصاد به‌ سوی‌ جهانی‌ شدن‌ حرکت‌ می‌کند، انتظارات‌ و ترجیحات‌ مخاطبان‌ دگرگون‌می‌شود و دیگر نمی‌توان‌ “با آن‌ چه‌ موجود است‌” پانسی‌ برای‌ “آن‌ چه‌ مطلوب‌ است‌” یافت‌.

آینده‌ از تکرارها می‌گریزد و با کهنگی‌ها می‌ستیزد. یکنواختی‌ را از اندیشه‌ و عمی‌ می‌زداید و باشور و نشاط در به‌ روی‌ تازگی‌، تنوع‌ و تمایز می‌گشاید. آینده‌ از آن‌ کسانی‌ است‌ که‌ با نوآوری‌، نوآفرینی‌،هم‌ افزایی‌ و هم‌ سویی‌ حرکت‌ می‌کنند. زیرا هر اندازه‌ دامنه‌ رقابت‌ بیشتر باشد قدرت‌ فردی‌ عمل‌ کردن‌کمتر می‌شود و نیاز به‌ همکاری‌ و همبستگی‌ افزایش‌ می‌یابد.

تبلیغات‌ دارای‌ ارزش‌های‌ فرهنگی‌ است‌ و مبنای‌ فرهنگ‌ تبلیغات‌ ارتباط با انسان‌ها و احترام‌ به‌آنهاست‌. دنیای‌ آینده‌ دنیای‌ رقابت‌، سبقت‌ و سرعت‌ است‌ که‌ سستی‌، ایستایی‌، کهنگی‌ و کهنه‌ گرایی‌ رامردود می‌سازد و مخاطب‌ باوری‌ را محور فعالیت‌ قرار می‌دهد و شناخت‌ واقع‌ بینانه‌ را مبنای‌ هرگونه‌سازندگی‌ و بالندگی‌ می‌داند.

فعالیت‌ در عرصه‌ تبلیغات‌ در جامعه‌ امروز ما نیازمند دانش‌ بیشتر، بینش‌ عمیق‌تر و وسیع‌تر وآشنایی‌ با روش‌های‌ متفاوت‌ و برتر است‌. تبلیغات‌ در آغازین‌ سال‌های‌ هزاره‌ سوم‌ در جامعه‌ ما نیازمندافرادی‌ است‌ که‌ حرفه‌ای‌ بیندیشند، ببینند، بگویند، عمل‌ کنند و رشد کند تا نیازهای‌ امروز جامعه‌ رابرآورده‌ سازند و جامعه‌ را در مسیر رشد و بالندگی‌ و توسعه‌ قرار دهند.

 

امیرحسین جمشیدی
کارشناس ارشد بازاریابی ، تبلیغات و CRM